سرطان رحم چیست؟ سرطان دهانه رحم به چه شکل است؟

سرطان رحم یکی از بیماری‌های شایع در زنان است که در بافت رحم ایجاد شده و اغلب در سنین بالا خود را نشان می‌دهد. برخی از انواع این بیماری شیوع بیشتری داشته و برخی کمتر دیده می‌شوند. این نوع سرطان اغلب در دوران یائسگی ایجاد می‌شود و تشخیص آن با مشاهده ترشحات غیر معمول و خونریزی در واژن امکان‌پذیر خواهد بود. درمان این بیماری در مراحل ابتدایی آسان خواهد بود؛ از این رو پبشنهاد می‌شود به محض مشاهده علائم آن به پزشک زنان مراجعه کنید. در صورتی که پزشکی را در این حوزه نمی‌شناسید، می‌توانید لیست بهترین دکتر زنان در تهران در سایت ما مشاهده کنید. در ادامه بیشتر بیماری سرطان در ناحیه رحم را خواهیم شناخت.

سرطان رحم چیست؟

رحم یکی از اصلی‌ترین اندام‌ها در بدن بانوان است که در دوران بارداری مسئولیت محافظت از جنین را بر عهده دارد. اما شما درباره سرطان رحم چه می‌دانید؟ امروزه سرطان رحم به انگلیسی: uterus cancer یا همان سرطان آندومتر در زنان بسیار شایع است و طی آن سلول‌های رحم به صورت غیر طبیعی فعالیت و رشد می‌کنند. رحم از دو قسمت لایه داخلی نازک و لایه بیرونی ضخیم تشکیل می‌شود که سرطان در اغلب مواقع در لایه نازک و داخلی ایجاد خواهد شد. از آنجایی که این بیماری اغلب در افرادی که یائسه شده‌اند بیشتر دیده می‌شود، دانستن اطلاعی درباره این بیماری برای همه افراد به ویژه خانم‌های سن بالا ضروری است.

علائم هشدار دهنده سرطان رحم

سرطان دهانه رحم یا سرطان‌های رحمی می‌توانند از علائم به خصوصی برخوردار باشند که شما به محض مشاهده آنها لازم است به پزشک مراجعه نمایید. به طور کلی اصلی‌ترین علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم را می‌توان به عبارت زیر دانست.

🔸حالت تهوع

🔸بی اشتهایی

🔸درد در ناحیه زیر شکم

🔸خستگی مداوم و مزمن

🔸خونریزی بعد از یائسگی

🔸دردناک بودن رابطه جنسی

🔸خونریزی میان دو دوره قاعدگی

🔸کاهش وزن ناگهانی و ناخواسته

🔸احساس درد در نواحی پا، لگن و کمر

🔸ترشحات غیرعادی و رقیق به همراه خون

🔸خونریزی بیش از حد معمول در دوران پریودی

لازم به ذکر علائم سرطان رحم و تخمدان که به آنها اشاره شد، تنها برای زمانی نیست که فرد به سرطان مبتلا شده باشد؛ بلکه پولیپ رحم و اختلالات رحمی نیز با همین علائم بروز خواهند کرد. در صورتی که بیمار نسبت به علائم این بیماری بی تفاوت بوده و سرطان به دیگر اندام‌ها همچون مثانه و روده منتقل شود، علائمی چون درد مثانه، اسهال، درد رکتوم، خون در ادرار یا مدفوع، یبوست و کم شدن ادرار و یا دردناک بودن آن نیز مشاهده خواهد شد.

سرطان رحم چند مرحله دارد؟

به طور کلی سرطان از 4 مرحله کلی تشکیل می‌شود که برخی از افراد ممکن است در مرحله اول و برخی در مراحل بعد بیماری، به آن پی ببرند و برای درمان اقدام کنند. لازم به ذکر است اینجا منظور ما از مرحله میزان گسترش و پیشرفت بیماری است. مراحل این بیماری را ‌می‌توان به چهار مرحله زیر تقسیم کرد.

مرحله اول: در صورتی که بیماری شما در این مرحله باشد، می‌توان با انجام جراحی و یا شیمی درمانی آن را درمان کرد و البته درمان آن آسان‌تر خواهد بود؛ چراکه سرطان تنها در ناحیه دهانه رحم قرار دارد.

مرحله دوم: برای درمان سرطان رحم که در مرحله دوم قرار دارد، لازم است از پرتو درمانی و شیمی درمانی به صورت همزمان و گاهی جراحی استفاده کرد. در این مرحله بیماری کمی پیشروی کرده و وارد بافت‌های اطراف شده است.

مرحله سوم: اگر بیماری به مرحله سوم رسیده باشد باید شیمی درمانی و رادیوتراپی به صورت همزمان بکار گرفته شود. در این مرحله، بیماری به غدد لنفاوی در شکم، لگن یا بافت اطراف رسیده است.

مرحله چهارم: زمانی که سرطان به مجرای پشتی و مثانه می‌رسد، وارد مرحله چهارم شده و باید با استفاده از جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی یا کنترل علائم آن را درمان کرد.

عواملی که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهند

مهم‌ترین عواملی که موجب ابتلا به سرطان رحم می‌شوند، عبارتند از:

• چاقی
• افزایش وزن
• عدم بارداری
• هرمون درمانی
• دیر یائسه شدن
• اختلال هورمونی
• قاعدگی در سن پایین

انواع مختلف سرطان رحم

شاید ندانید، اما انواع مختلفی از سرطان‌های رحمی وجود دارند که شایع‌ترین آنها سرطان کارسینوم ادنواسکواموس، سرطان دهانه رحم سلول سنگفرشی و آدنوکارسینوما است. متخصصانی که در حوزه زنان فعالیت می‌کنند با توجه به شرایط، علائم و آزمایشات انجام شده می‌توانند به نوع سرطان پی برده و راهکارهای درمانی مناسب را بکار بگیرند. به طور کلی انواع سرطان رحم به عبارت زیر است.

سرطان دهانه رحم سلول سنگفرشی

اغلب سرطان رحمی در نقطه ای ایجاد خواهد شد که کانال دهانه رحم با با سطح خارجی آن تماس پیدا کند؛ یعنی جایی که سلول‌های سنگفرشی قرار دارند. به طور کلی حدود 70 تا 80 درصد افرادی که به این نوع سرطان مبتلا شده‌اند، سرطان دهانه رحم سلول سنگفرشی را تجربه می‌کنند. سلول‌های سنگفرشی که سطح دهانه رحم را پوشانده‌اند، از بافتی صاف، پوست مانند و نازک برخوردار هستند.

سرطان رحم از نوع آدنوکارسینوما

به طور کلی سلول‌های غده‌ای که در کانال دهانه رحم هستند، اگر دچار تغییراتی شوند، می‌توانند سرطان آدنوکارسینوما را به دنبال داشته باشند. آدنو یا همان سلول‌های غده‌ای، در رحم مسئول تولید یک مخاط چسبنده هستند. این مخاط می‌توانند از لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها، رحم و دهانه رحم در برابر عفونت‌ها و باکتری‌ها محافظت کنند. احتمال ابتلا به این سرطان نسبت به دیگر انواع آن حدود 20 درصد است. همچنین تشخیص آدنوکارسینوما از طریق غربالگری دهانه رحم سخت خواهد بود؛ از این رو، غربالگری روش مناسبی برای تشخیص نیست.

کارسینوم ادنواسکواموس

این نوع سرطان از سلول‌های سرطانی سنگفرشی، غده‌ای و آدنوکارسینوما تشکیل می‌شود. حدود 5 تا 6 درصد از افرادی که سرطان‌های رحمی دچار می‌شوند، این نوع سرطان را تجربه می‌کنند.

سرطان آندومتر، نوعی سرطان رحم

به طور کلی به سلول‌هایی که دهانه رحم را پوشانده‌اند آندومتر می‌گویند و از آنجایی که اغلب سرطان‌ها در این نواحی از رحم شکل می‌گیرند، به تمامی سرطان‌های رحمی، آندومتر گفته می‌شود.

سارکوم رحمی

در مواقع نادر ممکن است سرطان در عضلاتی که اطراف رحم قرار دارند ایجاد شود که در این صورت به آن سرطان سارکوم می‌گویند. اغلب این نوع سرطان با متدهای متفاوتی درمان خواهد شد.

سرطان رحم از نوع لنفوم و سارکوم

احتمال ابتلا به سرطان لنفوم و سارکوم بسیار کم است، اما با این حال لازم به ذکر است این نوع سرطان در دهانه رحم ایجاد می‌شود و روش تشخیص و درمان آن نیز با دیگر انواع سرطان‌های رحم متفاوت خواهد بود.

تشخیص سرطان رحم

زمانی که احتمال می‌دهید به سرطان رحم مبتلا شده‌اید و به پزشک مراجعه می‌کنید، متخصص زنان برای تشخیص بیماری یکی از روش‌های زیر را پیشنهاد می‌کند.

✔️آزمایش خون: آزمایش خون روشی قطعی برای تشخیص سرطان نیست، اما می‌توان آن را برای رسیدن به حداقل احتمال تشخیص بیماری مورد استفاده قرار داد. به طور کلی در اغلب مواقع امکان تشخیص این نوع سرطان با استفاده از مارکرهای سرطانی وجود دارد و می‌توان بیماری را از این طریق تشخیص داد.

✔️نمونه برداری (بیوپسی): برخی مواقع پزشک برای تشخیص بیماری نیاز به برداشتن نمونه دارد که طی آن از سلول‌های پوشاننده رحم برداشته و برای بررسی، آن ار به آزمایشگاه می‌فرستد. لازم به ذکر است نمونه برداری اغلب با دو روش متفاوت انجام می‌شود؛ بیوپسی آسپیراسیون و هیستروسکوپی.

• در روش بیوپسی آسپیراسیون، نمونه برداری با استفاده از یک لوله انعطاف پذیر، بسیار کوچک و با مکش انجام خواهد شد.
• در روش هیستروسکوپی، پزشک لوله هیستروسکوپ که بسیار منعطف و نازک است را از طریق واژن وارد بدن کرده و رحم و دهانه رحم را مشاهده می‌کند.

✔️سونوگرافی ترنس واژینال (TVU): در این روش از اسکنر میله‌ای برای عکس گرفتن از رحم استفاده می‌شود. این میله از طریق واژن وارد بدن شده و از رحم عکس می‌گیرد تا بتوان تغییرات آن را بررسی کرده و به وجود مشکل پی برد.

شاید بعد از آشنایی با روش‌های تشخیصی، این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که برای تشخیص سرطان رحم در خانه باید چکار کنیم؟ در جواب باید بگوییم شما تنها می‌توانید با مشاهده علائم این نوع سرطان و انجام روش‌های تشخیصی، به این بیماری پی ببرید.

از کجا بفهمیم سرطان رحم داریم؟

برای تشخیص این بیماری می‌توان روش‌هایی که در بخش قبل اشاره شد را بکار گرفته و یا از آزمایشاتی همچون آزمایش خون، بیوپسی و هیستروسکوپی کمک گرفته شود. برخی مواقع نیز پزشک برای تشخیص بهتر، قبل از انجام این آزمایشات، سونوگرافی را توصیه می‌کند تا بتواند طی آن میزان ضخامت دهانه رحم را بسنجد و تغییرات آن را بررسی کند.

سرطان رحم درمان دارد؟

یکی از سوالات نگران کننده‌ای که افراد مبتلا به سرطان رحم از پزشکان زنان می‌پرسند آن است که آیا سرطان رحم درمان دارد؟ در جواب باید بگوییم خوشبختانه با پیشرفت علم، به ویژه در زمینه‌های مختلف پزشکی، امروزه روش‌های متعددی برای درمان سرطان رحم بدخیم و یا خوش خیم وجود دارد و اغلب افراد با استفاده از این روش‌ها درمان خواهند شد.

سرطان رحم چگونه درمان می شود؟

روش درمان سرطان و افتادگی رحم اغلب با توجه به مرحله بیماری تعیین خواهد شد و پزشک بهترین روش را برای دریافت نتیجه بهتر به کار می‌گیرد. به طور کلی بهترین روش درمانی به علائم سرطان رحم بدخیم و یا علائم ظاهری سرطان رحم بستگی دارد. در اغلب واقع درمان‌های رایجی همچون شیمی درمان، هورمون درمانی، جراحی برای برداشتن رحم و یا پرتو درمانی استفاده خواهند شد.

برداشتن رحم یا همان هیستروکتومی

یکی از اصلی‌ترین روش‌هایی که اغلب برای خانم‌های سن بالا و کسانی که در دوران یائسگی هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد، هیستروکتومی است. در این روش با انجام جراحی رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها از بدن خارج خواهند شد. درست است که بعد از انجام این روش دیگر امکان بچه‌دار شدن وجود ندارد، اما سرطان ریشه کن خواهد شد.

درمان سرطان رحم با هورمون درمانی

تنها در صورتی که سرطان در نتیجه تغییرات هورمونی و افزایش میزان هورمون استروژن در بدن ایجاد شود، می‌توان از روش هورمون درمانی استفاده کرد؛ از این رو، این روش کاربرد کمی دارد. همچنین نتیجه و کاربرد هورمون درمانی بستگی به شرایط و نحوه انجام آن دارد. طی درمان سرطان با این روش، از قرص هورمون مصنوعی پروژسترون استفاده می‌شود که موجب کوچک شدن تومور می‌شود، اما ممکن است با علائمی چون اضافه وزن، استفراغ و گرفتگی عضلات همراه باشد.

شیمی درمانی

شیمی درمانی روشی برای درمان سرطان رحم در مرحله سه و چهار است که می‌تواند علائم سرطان را کنترل کرده و از پیشرفت آن جلوگیری کند. در این روش داروهایی به بدن تزریق خواهند شد که می‌توانند سلول‌های سرطانی را از بین ببرند. برخی مواقع نیز پزشک تشخیص می‌دهد که شیمی درمانی بعد از درمان سرطان انجام شود؛ چراکه اینگونه می‌توان از ابتلا و رشد مجدد سرطان جلوگیری کرد. لازم به ذکر است بیماران بعد از انجام این روش اغلب عوارضی چون کاهش ایمنی بدن، ریزش مو، حالت تهوع و استفراغ و خستگی بدن را تجربه می‌کنند.

جراحی برای درمان سرطان رحم

روش جراحی اغلب برای درمان سرطان رحم پیشرفته و یا خفیف مورد استفاده قرار می‌گیرد و از 4 مرحله برخوردار است که انجام هر یک از این مراحل، بستگی به شدت و میزان پیشرفت سرطان دارد.

🔹در مرحله اول پزشک نخست از روش نمونه برداری و یا هیستروکتوپی برای بررسی وضعیت بیمار استفاده کرده و در صورت نیاز از هیستروسکوپی استفاده کرده و رحم، تخمدان و لوله‌های فالوپ را خارج می‌کند. بعد از انجام این مرحله، بیمار باید استراحت مطلق بوده و تنها برای جلوگیری از لخته شدن خون تمرینات به خصوصی که پزشک پیشنهاد می‌دهد، را برای تقویت اندام به کار گیرد.

🔹در مرحله دوم و سوم از روش هیستروکتوپی کامل استفاده شده و جراح علاوه بر رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان، گره‌های لنفاوی و فوقانی واژن را نیز خارج می‌کند. لازم به ذکر است در برخی مواقع همراه با جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی نیز به کار گرفته خواهد شد.

🔹در مرحله چهارم، عمل دبالکینگ انجام شده و بافت‌های سرطانی خارج خواهند شد.

پرتو درمانی

به طور کلی می‌توان این روش را به دو صورت پرتو درمانی داخلی و پرتو درمانی خارجی انجام داد.

پرتو درمانی داخلی (براکی تراپی): این روش با توجه به سطح و مرحله بیماری در سه دوز بالا، متوسط و پایین صورت می‌گیرد. پرتو درمانی داخلی با یک لوله پلاستیکی انجام می‌شود و پرتوها را به رحم می‌فرستد.

پرتو درمانی خارجی: در پرتو درمانی خارجی، پرتوها به لگن فرستاده می‌شوند و این کار باید با دستگاه‌های به خصوصی انجام شود.

لازم به ذکر است این روش چهار هفته و در هفته 5 روز انجام می‌شود و برخی مواقع نیز هر دو نوع پرتو درمانی به کار گرفته خواهند شد. همچنین امکان مشاهده عوارضی چون اختلالات روده، قرمز شدن پوست، ریزش مو و زخم شدن بعد از پرتو درمانی وجود دارد.

سرطان رحم خوش خیم چیست؟

تومورهای خوش خیم رحم اغلب بدون علامت و نشانه بروز کرده و در بیشتر مواقع طی معاینات دوره‌ای و چکاپ‌های انجام شده مشخص خواهد شد. البته لازم به ذکر است برخی مواقع این مشکل می‌تواند با علائم ساده‌ای بروز کند و در صورتی که علائم این مشکل را مشاهده کردید لازم است به پزشک مراجعه کنید. برخی از این علائم به عبارت زیر هستند.

• افزایش ترشحات واژن
• خونریزی میان دو پریودی
• رابطه جنسی همراه با درد
• خونریزی بعد از رابطه جنسی
• سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان
• کوتاه شدن فاصله میان دو قائدگی
• احساس فشار بر روی مثانه و رکتوم
• بیشتر شدن خونریزی در دوران قائدگی
• احساس رنگ پریدگی، خستگی و ضعف
• خروج لخته‌های خونی بزرگ همراه با درد در دوران پریودی

درمان سرطان خوش خیم دهانه رحم

درمان سرطان خوش خیم دهانه رحم نیز با استفاده از روش‌های ذکر شده امکان پذیر خواهد بود و حتی از آنجایی که خوش خیم است درمان آن آسان‌تر بوده و سریع‌تر انجام خواهد شد. به طور کلی روش‌هایی همچون پرتو درمانی، هورمون درمان، شیمی درمانی و… برای رفع این مشکل بسیار موثر خواهند بود. به طور کلی برای تشخیص و درمان موثر این مشکل باید با پزشک مشورت کنید.

سرطان رحم کشنده است؟

از آنجایی که سرطان رحم یکی از بیماری‌های جدی و خطرناک به شمار می‌آید، متاسفانه بسیاری از بیماران مبتلا به آن، جان خود را از دست می‌دهند. البته نباید این نکته را نیز نادیده گرفت که احتمال زنده ماندن افراد بستگی مرحله تشخیص و درمان بیماری دارد. خوشبختانه در صورتی که بیماری در مرحله 1 درمان شود، به احتمال بالای 90 درصد فرد طی 5 سال آینده زنده مانده و در اغلب مواقع درمان خواهد شد.

در رابطه با طول عمر بیماران مبتلا به سرطان رحم باید گفت، احتمال زنده ماندن در افراد درگیر با مرحله 2 بیماری به 60 تا 70 درصد و در مرحله 3، به 40 درصد خواهد رسید. متاسفانه باید گفته شود مرحله 4 بیماری بسیار حساس بوده و احتمال ادامه زندگی بعد از 5 سال، به 15 درصد می‌رسد.

پیشگیری از سرطان رحم

برای آنکه بتوانید خود را در برابر ابتلا به سرطان رحم ایمن کنید لازم است اقدامات به خصوصی را انجام دهید؛ اما این نکته را در گوشه ذهن خود داشته باشید که انجام همه این راهکارها نیز نمی‌توانند، احتمال عدم ابتلا به بیماری را به صفر برسانند. به طور کل روش‌های پیشگیری از این نوع سرطان عبارتند از:

داشتن تناسب اندام

عدم مصرف قرص‌های ضد بارداری

داشتن برنامه ورزشی منظم و روزانه

عدم استفاده از روش هورمون درمانی

مراجعه سریع به پزشک در صورت بروز علائم

انجام چکاپ‌های سالیانه و ماهیانه (به خصوص بعد از یائسگی)

سرطان رحم بد خیم

سرطان رحم بدخیم به مراحل 3 تا 4 سرطان گفته می‌شود که بیماری پیشرفت زیادی داشته و بیمار دردهای دردناکی را طی رابطه جنسی و بعد از آن تحمل می‌کند. برای تشخیص این نوع سرطان از همان روش‌های تشخیصی که در قسمت‌های قبلی اشاره کردیم استفاده می‌شود؛ اما در رابطه با درمان آن باید گفت، متاسفانه درمان آن سخت و مشکل خواهد بود.

سرطان رحم در دختر

یکی از سوالاتی که بسیاری از افراد در مواجهه با پزشک می‌پرسند آن است که سرطان دهانه رحم در دختر باکره امکان پذیر است یا خیر؟ در جواب باید بگوییم این اتفاق بعید است و احتمال آن بسیار کم شمرده می‌شود. از آنجایی که اصلی‌ترین علت این بیماری، مواجهه با ویروس پاپیلومای انسانی هنگام رابطه جنسی است، اغلب دختران با این نوع سرطان درگیر نمی‌شوند.

چه زمانی لازم است به دکتر متخصص زنان مراجعه کنید؟

در صورتی که علائم سرطان رحم همچون درد زیر شکم، داشتن رابطه جنسی دردناک، ترشحات غیر عادی، خونریزی و علائم دیگری که در بالا به آنها اشاره شد را مشاهده کردید، لازم است سریعا با یک پزشک زنان ارتباط گرفته و مشکل را پیگیری کنید. از آنجایی که این علائم خبر از وجود مشکل می‌دهند، لازم است به محض مشاهده هر یک از آنها پزشک را مطلع کنید. در صورتی که نیاز دارید در این حوزه با یک متخصص صحبت کنید می‌توانید با کارشناسان ما تماس گرفته و از مشاوره رایگان برخوردار شوید.

در انتها

در این مقاله تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در رابطه با سرطان رحم با شما به اشتراک بگذاریم. همانطور که گفته شد، از آنجایی که احتمال ابتلا و پیشرفت این بیماری زیاد است، ضرورت دارد به محض مشاهده علائم این بیماری، به پزشک زنان مراجعه کرده و نشانه‌ها را پیگیری کنید. در صورتی که پزشکی را در این حوزه نمی‌شناسید، می‌توانید لیست بهترین دکتر زنان را در سایت ما مشاهده کنید. ما در مجموعه دکتر گویا در تلاش هستیم، بهترین پزشکان را به شما معرفی کنیم. همچنین شما می‌توانید در صورت داشتن سوال، آن را در قسمت دیدگاه‌ها با ما  در میان بگذارید.