ترک پوستی؛ علت، علائم و درمان

ترک پوستی از مشکلات شایع پوستی است که در بدن بیش از 90 درصد مردم نمایان شده و معمولا بر اثر کاهش وزن سریع یا افزایش ناگهانی وزن، بارداری یا کشیدگی پوست بر اثر انجام حرکات ورزشی در برخی از قسمت های بدن ایجاد می‌شود. ترک های پوستی یا همان استریا، رگه های بلند، باریک و روشن بوده که به صورت خطوط رنگارنگ رو پوست شکل گرفته و معمولا روی شکم، سینه، بازو و ران ها دیده می‌شود.

گرچه این مشکل خطری برای سلامتی فرد ندارد اما بر روی زیبایی پوست اثر گذاشته و ممکن است برخی از افراد حس نا امیدی و ناخوشایندی از ظاهر پوست خود داشته باشند. خوشبختانه درمان ترک های پوستی با روش های مدرن پزشکی مثل لیزر و استفاده از روغن ها و کرم ها، قابل انجام است و بهترین راه پیشگیری از ایجاد ترک ها، حفظ وزن مناسب، مصرف مواد غذایی سالم و مراقبت از پوست می‌باشند. در ادامه با دکتر گویا همراه باشید تا با علت ترک پوستی و روش های درمان آن آشنا شوید و از شر این مشکل زیبایی خلاص شوید.

ترک پوستی چیست؟

ترک پوستی به انگلیسی : stretch mark که با نام دیگر استریا  هم شناخته می‌شود، از مشکلات رایج پوستی در بین افراد است که به صورت ترک های پوستی قرمز یا مایل به سفید روی پوست ظاهر می‌شوند. این خطوط رنگارنگ زمانی ایجاد می‌شوند که پوست به یکباره کشیده شود و به سرعت منقبض یا منبسط شود. ترک های پوستی نوار های از خطوط فرو رفته بوده که حتی می‌توان با لمس کردن، متوجه آنها شد. علت اصلی بروز ترک پوستی، کشیدگی ناحیه‌ای از پوست در اثر تغییرات ناگهانی مانند کاهش وزن و پارگی رشته های کشسان (الاستیک) و کلاژن است.

ترک های پوستی، ضایعاتی قرمز یا صورتی بوده که ممکن است در هر نقطه‌ای از پوست بدن ایجاد شوند اما بیشتر اوقات در نواحی دارای پوست ضخیم و چربی ذخیره شده زیاد ظاهر می‌شوند. همانطور که گفته شد این مشکل، هیچ گونه خطری برای سلامت فرد ندارد و تنها زیبایی پوست او را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علاوه بر افزایش یا کاهش وزن ناگهانی، بارداری، بدنسازی، سندروم مارفان و جراحی پروتز سینه در ایجاد این ترک ها نقش دارند که در ادامه به تک تک آنها اشاره خواهیم کرد.

انواع ترک های پوستی

جالب است بدانید ترک های پوستی به دو تقسیم دسته بندی می‌شوند:

ترک های رنگی: در ابتدا ترک پوستی قرمز نمایان میشوند اما در اثر کشیدگی بیش از حد پوست در نقاطی از بدن که خاصیت الاستیسیته کمتری دارد، ایجاد شده و با گذر زمان به رنگ صورتی تغییر رنگ پیدا می‌کنند. تغییرات ناگهانی وزن، بارداری، تغییرات هورمونی بدن و… دلیل اصلی ایجاد این نوع ترک‌ها هستند که معمولا در مناطقی مثل شکم، پهلو، سینه و ران‌ها دیده می‌شوند. برای درمان ترک های پوستی رنگی می توان از لیزر، میکرونیدلینگ و کرم های حاوی ویتامین E استفاده کرد.

ترک های عمقی: همانطور که از نام این ترک های پوستی پیداست، عمق پوست را درگیر کرده و شکستگی الیاف پوست، علت اصلی ایجاد آنهاست. ترک های پوستی عمقی ابتدا به رنگ قرمز و بنفش بوده و سپس به رنگ سفید تغییر رنگ پیدا می‌کنند. این نوع ترک ها در اثر حرکات ورزشی بیش از حد، رشد سریع در دوره نوجوانی و یا بارداری ایجاد شده و در معمولا در مناطقی که پوست نازک تری دارند مثل زیر چشم، سینه، شکم و ران ها ایجاد می‌شوند.

علت ترک پوستی چیست؟

ترک خوردن پوست ممکن است بر اثر عوامل مختلفی اتفاق بیفتد. به عنوان مثال، کاهش الاستیسیته پوست و کشیدگی ناشی از تغییرات وزن (افزایش یا کاهش ناگهانی) یا انجام حرکات ورزشی شدید، منجر به کشیده شدن پوست و شکستن الیاف پوستی خواهد شد. از دیگر علل ایجاد ترک های پوستی در بانوان، بارداری است که در طول این دوره، پوست در نواحی شکم، سینه، بازوها و ران‌ها به شدت کشیده می‌شود.

گرچه افزایش سن، ژنتیک و یا نوع پوست می‌توانند در ایجاد ترک های پوستی نقش داشته باشند، اما تغییرات ناگهانی در وزن، بارداری و حتی تغییرات هورمونی، علت اصلی ترک پوستی به شمار می‌روند. علائم کشش اولیه پوست، ممکن است با خارش همراه باشد و رگه های پوستی بسته به رنگ پوست شما، قرمز، بنفش، صورتی و یا قهوه‌ای هستند.

دلایل ترک خوردن پوست بدن

1. پوست خشک: از شایع ترین علل استرچ مارک، خشکی پوست است؛ جالبه بدانید پوست به طور طبیعی دارای مقداری روغن و رطوبت است که اگر به هر دلیلی میزان آنها در بدن تغییر پیدا کند، پوست حالت خشکی پیدا می‌کند و احتمال ایجاد ترک های پوستی افزایش خواهد یافت. هوای سرد، مواد شیمیایی، برخی از داروها و رطوبت بیش از اندازه، از دلایل خشکی پوست هستند.

2- اگزما: حتما نام بیماری پوستی اگزما به گوشتان خورده است؛ این بیماری باعث قرمزی و خارش پوست شده و ممکن است در قسمت های مختلف بدن دیده شود. در این حال، خشکی پوست شدت گرفته و ترک های پوستی به راحتی قابل مشاهده هستند. پوسته پوسته شدن، تاول و خارش، از نشانه های اگزمای پوستی هستند.

3. پسوریازیس: در واقع اختلال در عملکرد سیستم ایمنی، زمینه ساز ایجاد بیماری پسوریازیس می‌باشد که همزمان با رشد سلول های پوستی و تولید سلول های اضافی، فرایند پوسته پوسته شدن هم آغاز می‌شود.

4. تغییرات هورمونی: اما همه ترک های پوستی، بر اثر خشکی و کاهش رطوبت پوستی ایجاد نمی‌شوند؛ برخی از ترک ها به دلیل کشیدگی و اختلال در هورمون های بدن ایجاد می‌شوند.

5. دیابت نوروپاتی: افرادی که به دیابت های نوع 1 و 2 مبتلا هستند، دچار عارضه پاشنه های ترک خورده هستند. در بیماری نوروپاتی دیابت، اعصاب بدن قادر به کنترل رطوبت پوست نبوده و در نتیجه دچار خشکی می‌شود. از دیگر علائم این بیماری می‌توان به بی حسی در پا یا دست، ضعف مچ پا و درد دست و پا اشاره کرد.

6. کورتیکواستروئید: گروهی از داروها هستند که برای کاهش التهاب و بهبود بافت‌ها به کار می‌روند. استفاده طولانی مدت از کورتیکو استروئیدها بر روی پوست، می‌تواند علت بروز ترک پوستی باشد. اگر به بیماری کوشینگ یا سندروم مارفان مبتلا هستید، احتمالا علائم کشش را مشاهده خواهید کرد.

علت ترک پوستی در نوجوانی

ترک های پوستی قرمز در نوجوانان بیشتر به علت تغییر و تمدید ناگهانی پوست است که در اثر تغییرات هورمونی اتفاق می‌افتد؛ به عنوان مثال ترک پوستی کشاله ران. در این دوره که با رشد سریع قامت و وزن نوجوانان همراه است، پوست برخی از قسمت های بدن دچار کشیدگی شده و ترک های پوستی یا استرچ مارک‌ها در این نواحی بروز پیدا می‌کنند.

درمان قطعی ترک پوستی با روش پزشکی

پس از اینکه با علت ایجاد ترک های پوستی و علائم آن آشنا شدید، سوال اینجاست که آیا ترک های پوستی قابل درمان است؟ برای درمان و از بین بردن ترک های پوست 5 روش پزشکی پیشنهاد شده است که در ادامه به تک تک آنها اشاره خواهیم کرد.

لایه برداری پوست: اولین گام برای درمان ترک های قرمز روی پوست، تراشیدن یا لایه برداری پوست است. در این روش، سلول های مرده از پوست جدا شده و امکان ایجاد و رشد سلول های جدید فراهم می‌شود. البته توجه داشته باشید در صورت استفاده مستمر از این روش، حتما از کرم های مرطوب کننده هم استفاده کنید تا از خشکی پوست جلوگیری شود.

میکرودرمی: روش درمانی کم تهاجمی است که برای کاهش ظاهر ترک های پوستی استفاده شده و به بیش از یک جلسه نزد بهترین دکتر پوست در تهران نیازمند است. با توجه به نوع ترک پوستی، عمر و گستردگی آن، تعداد جلسات توسط پزشک تعیین می‌شود.

میکرونیدلینگ: از بهترین روش های درمانی ترک های پوستی است که لایه درم پوست (لایه میانی و محل ایجاد ترک‌ها) را مورد هدف قرار می‌دهد. در طول درمان، سطح پوست با کمک سوزن های ریزی سوراخ شده تا کلاژن ترشح شود. این روش درمانی موجب کاهش ترک های پوستی شده و ظاهر پوست بهبود خواهد یافت.

لیزر: لیزر درمانی روشی معمول در درمان ترک های پوست است که با تحریک بافت های اطراف ترک های پوستی، موجب بهبود و بازسازی ظاهر پوست خواهد شد. لیزرتراپی، ملانین (رنگدانه پوستی) را تحریک نموده و منجر به همرنگ شدن ترک ها با سایر قسمت های پوست بدن خواهد شد.

جراحی زیبایی: اگر انجام روش های بالا برای شما نتیجه بخش نبود، نوبت به راه آخر یعنی جراحی زیبایی خواهد رسید که روشی نسبتا گران است. با وجود اینکه جراحی خود ممکن است باعث ایجاد ترک شود اما درمان قطعی ترک پوستی شناخته می‌شود.؛ به عنوان مثال ابدومینوپلاستی، یکی از جراحی های زیبایی است که علاوه بر از بین بردن ترک های پوستی، موجب حذف پوست و چربی اضافی خواهد شد.

درمان قطعی ترک های پوستی در خانه

برای درمان ترک پوستی در خانه چه کنیم؟ این نکته را در نظر داشته باشید هر پوست و هر ترکی، نیاز خاص خود را دارد که در ادامه به بهترین روش های درمان خانگی ترک پوستی اشاره خواهد شد:

روغن های طبیعی: روغن های زیتون، روغن نارگیل و یا روغن آلوئه ورا، از جمله روغن های طبیعی هستند که برای کاهش ترک های پوستی و بهبود ظاهر پوست بسیار مناسب‌ند.

کرم و لوسیون های مرطوب کننده: از دیگر روش های درمان ترک پوستی در منزل، استفاده از کرام ها و لوسیون های مرطوب کننده حاوی ویتامین و عناصر مغذی است که بهبود ظاهر ترک ها را تسریع کرده و پوست را نرم می‌کند.

ماساژ: توصیه می‌شود با کمک روغن های مرطوب کنند، پوست دارای ترک را ماساژ ملایم دهید تا جریان خون بهبود یابد و به ارتقای تجدد پوست کمک کند.

آب کافی بنوشید: آب کافی به حفظ رطوبت پوست کمک کرده و فرایند ترمیم ترک های پوستی را تسریع می‌کند.

تغذیه سالم: و اما آخرین گام درمان ترک و رگه های پوستی به صورت خانگی، داشتن تغذیه مناسب و متنوع است؛ مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین و مواد مغذی که سلامت پوست و کاهش ترک ها کمک کند.

درمان قطعی ترک های پوستی با طب سنتی

طب سنی برای درمان ترک پوستی نسخه‌های درمانی متعددی را پیشنهاد می‌دهد که شما با توجه به شدن ترک‌های پوستی خود می‌توانید یکی از این نسخه‌ها را بکار بگیرید.

1. 100 گرم روغن زیتون همراه با 50 گرم سماق
2. ترکیب 100 گرم روغن گل سرخ و 100 گرم روغن زیتون
3. 50 گرم میوه سرو کوهی (سندروس) با روغن زیتون 300 میلی گرم
4. استفاده از 50 گرم میوه بلوط همراه با 500 گرم روغن زیتون 3 بار در روز
5. ماساژ ترک‌های پوستی دو بار در روز با 100 گرم روغن تخم کدو و 20 گرم اقاقیا
6. مخلوط یک فنجان آب عدس، آب جو و آب دریا و یا نمک دریا با 2 لیوان روغن زیتون
7. استفاده از ترکیب ١٠٠ گرم روغن كرچك يا روغن سوسن، ٢٠ گرم سفيدآب و ١٠ گرم صمغ انجدان هر صبح و شب
8. ماساژ ترک پوستی با یک عدد زرده تخم مرغ، ٥ گرم كتيرا، ٣٠ گرم حنا و 100 گرم روغن زنبق، 2 تا 3 بار در روز

رفع سریع ترک های پوستی

جمع بندی

ترک پوستی، از بی خطرترین مشکلات پوستی است که تنها ظاهر پوست را هدف قرار داده و برای اکثر افراد ظاهری ناخوشایند است. خیلی راحت می‌توانید با مراقبت های لازم، از بروز ترک های پوستی جلوگیری کرده و در صورت لزوم به متخصص پوست مراجعه کنید.