درمان وسواس کودکان و بزرگسالان در خانه

درمان وسواس یکی از نکات قابل توجهی است که فرد و اطرافیان او باید برای داشتن حالی بهتر و جلوگیری از شدت گرفتن اختلال به آن دقت داشته باشند. وسواس یکی از بیماری های روان شناختی زجرآوری به شمار می آید که امروزه تعداد افراد مبتلا به آن افزایش پیدا کرده است. از آنجایی که درمان این بیماری در مراحل اولیه آسان است، توصیه می شود قبل از آنکه بیماری شدت بگیرد از روش های خانگی برای درمان آن استفاده کنید، تا در صورت پیشرفت بیماری مجبور نباشید به بهترین روانشناس در تهران مراجعه نمایید. در ادامه به طور مفصل در رابطه با انواع روش های درمان وسواس با راهکارهای خانگی، دارویی و روانشناسی صحبت خواهیم کرد.

وسواس چیست؟

اختلال وسواس فکری- عملی که به وسواس یا OCD مشهور است، یک نوع فشار ذهنی به شمار می آید که می تواند افراد را وادار به انجام کاری کند. در این اختلال حتی اگر فرد به طور منطقی فکر کند و متوجه کار اشتباه خود شود باز هم نمی تواند خود را از انجام آن کار منصرف کند. از آنجایی که بیمار می خواهد از کار اشتباه خود دوری کند و ذهن او از این فرمان خودداری می کند، ممکن است دچار دوگانگی شده و پس از مدتی به سمت انزوا برود.

به طور کلی روانشناسان معتقدند دو نوع وسواس وجود دارد؛ وسواس فکری و عملی. گاهی اوقات افراد یکی و برخی مواقع هردو این اختلال ها را تجربه می کنند. روانشناسان این اختلال را نوعی بیماری می دانند که موجب بر هم خوردن تعادل میان فکر و رفتار می شود.

چرا به وسواس مبتلا می شویم؟

طبق دیدگاه روانشناسان دلایل ابتلا به وسواس بسیار گسترده است و به طور دقیق نمی توان به علت این اختلال پی برد؛ اما تنها نکته مشترکی که میان نظریات مختلف دیده می شود موثر بودن عوامل ژنتیکی و محیطی در ابتلا به وسواس است. طبق نظریات رفتاری- شناختی الگوهای فکری ناسازگارانه بیشترین تاثیر را ابتلا به این اختلال دارند. اما نظریه زیستی می گوید از آنجایی که بخش زیرین قشر مغز مسئولیت کنترل امیال و تفکرات را بر عهده دارد، در صورتی که این قسمت دچار مشکل شود اختلال وسواس بروز می کند.

لازم به ذکر است هر دو این نظریات معتقدند اتفاقات ناراحت کننده و نگران کننده ای که در زندگی ما می افتند و واکنش جدی ما را در پی دارند، دلیل اصلی وسواس هستند. این مشکل را می توان هم از طریق مراجعه به روانشناس و صحبت و هم از طریق مصرف داروهای تجویزی روانپزشک درمان کرد.

تشخیص وسواس چگونه صوت می گیرد؟

به وجود آمدن وسواس فکری و عملی همواره با نشانه هایی همراه است که شما می توانید در زمان شروع این علائم که بیماری خفیف است، با مقاومت در برابر افکار زجرآور و عدم انجام اقدامات غیر منطقی برای درمان وسواس اقدام کنید. برخی از نشانه های این اختلال عبارتند از:

• حساس شدن نسبت به آلودگی دست ها و شستشو مداوم آن
• پافشاری بیش از اندازه بر روی مسائل مذهبی و جنسی
• وسواس نسبت به تکرر کارها و قرینه بودن همه چیز
• اجبار فکری برای ذخیره کردن و عدم مصرف آنها
• چک کردن مجدد و چند باره همه چیز

درمان وسواس چگونه است؟

روش های متعددی برای درمان OCD وجود دارد؛ اما موارد زیر از اصلی ترین راهکارهای درمانی هستند و اغلب زمانی که این اختلال بسیار شدت پیدا می کند مورد استفاده قرار می گیرند.

ریشه کن کردن وسواس با دارو درمانی

از آنجایی اغلب روانشناسان و روانپزشکان علت وسواس را عوامل زیستی می دانند، برخی مواقع درمان وسواس با تجویز داروهایی انجام می شد که می توانند بر قسمت های آسیب دیده مغز تاثیر بگذارند. این داروها میزان ترشح هورمون ها را کنترل کرده و اینگونه از شدت رفتارهای وسواسی می کاهند. لازم به ذکر است این کار تنها باید توسط یک روانپزشک انجام شود و افراد عادی حق تجویز دارو را ندارند.

درمان شناختی- رفتاری

CBT یا همان درمان شناختی- رفتاری روشی موثر در علم روانشناسی برای درمان اختلالات و بیماری های متعدد همچون وسواس و افسردگی است که طی آن درمانگر با صحبت و برقراری ارتباطی کلامی با مراجعه کننده، تلاش می کند به تفکرات، اتفاقات رخ داده و در نهایت علت وسواس پی ببرد و این مشکل را درمان کند.

درمان روان پویشی وسواس

طی این روش روانکاو تلاش می کند با بررسی احساسات و رفتارهای بیمار، از زمان کودکی تاکنون، به بررسی علت این اختلال پی برده و انگیزه ناخودآگاه بیمار را بشناسد. این کار به درمان ریشه ای و بهتر وسواس کمک خواهد کرد. از آنجایی که طی جلسات روان پویشی، وسواس به صورت تدریجی درمان می شود ممکن است کمی زمانبر باشد.

شوک مغزی برای وسواس فکری

شوک مغزی برای وسواس فکری در مواقعی مورد استفاده قرار می گیرد که فرد به وسواس شدید مبتلا بوده و روش های درمانی دیگر برای او بی نتیجه بوده باشد. ECT یا همان الکتروشوک مغزی تنها در بیمارستان های روانی و توسط متخصصان انجام می شود و طی آن بیمار طی 1 تا 2 دقیقه بی هوش شده و با وارد شدن جریان الکتریسیته به مغز، شوک مغزی را تجربه می کند.

مدت زمان استفاده از این روش با توجه به شدت بیماری و تشخیص پزشک ادامه پیدا خواهد کرد. در اغلب بیمارستان ها این کار یک تا چند هفته طول می کشد و در هر هفته بیمار سه بار شوک مغزی را تجربه خواهد کرد. از آنجایی که ECT روشی تهاجمی به شمار می آید، همواره آخرین راهکار درمانی ممکن به حساب می آید.

درمان انواع مختلف وسواس

در قسمت قبل روش های درمان وسواس را شناختید، اما حال می خواهیم بدانیم هر یک از انواع وسواس چگونه درمان می شود. در این قسمت به نکاتی در رابطه با نحوه درمان OCD اشاره خواهیم کرد.

درمان وسواس مو کندن

وسواس مو کندن مشکلی رایج است که می تواند با استفاده از راهکارهای ساده ای همچون ((وارونه سازی عادت)) آن را درمان کرد. به عنوان مثال زمانی که میل به کندن مو پیدا کردید دست خود را سفت به جایی بگیرید. این کار به مرور شما را از مو کندن خلاص می کند.

درمان وسواس در تصمیم گیری

این طبیعی است که همه افراد در تصمیم گیری در رابطه با یک موضوع نیاز به مشورت دیگران و تفکر دقیق داشته باشند؛ اما برخی مواقع ممکن است نتوانیم به صورت دقیق در رابطه با موضوعی فکر کنیم و یا بعد از گرفتن تصمیم قطعی، به صورت ناگهانی از آن منصرف شویم. این مسئله می تواند به دلیل پایین بودن اعتماد به نفس  و یا زیاده روی در مشورت با دیگران اتفاق بیافتد. در این مواقع بهتر است به جای مشورت با چند نفر، تنها با یک روانشناس مشورت نمایید و تلاش کنید به مرور اعتماد به نفس خود را بالا ببرید.

درمان وسواس شستشو

درمان اختلال وسواس شستشو باید با راهکارهای تدریجی صورت بگیرد؛ چراکه حساسیت زایی به روش تدریجی می تواند مشکل را به صورت ریشه ای حل کند. در این روش بیمار ناگهانی این عادت را ترک نمی کند و با تکنیک هایی چون تنبیه خفیف و یا تلقین ذهنی، معجزه درمان وسواس شستشو را می بینند.

در صورتی که این مشکل را در دوز شدید تحمل می‌کنید پیشنهاد می‌شود برای درمان از بهترین دکتر برای درمان وسواس در تهران کمک بگیرید تا با استفاده از بهترین قرص برای وسواس شستشو، درمان را آغاز کنید. اغلب داروهایی که در این مواقع تجویز می‌شوند، داروهای ضد افسردگی، سیتالوپرام و اس سیتالوپرام هستند؛ اما دقت داشته باشید که معرفی این داروها به معنی تجویز آنها برای شما نیست و برای درمان شما باید از یک متخصص کمک بگیرید.

درمان وسواس در کودکان

جالب است بدانید اختلال وسواس بیشتر از بزرگسالان، در کودکان و نوجوانان دیده می شود. برای درمان این مشکل درست ترین کار ممکن آن است که به بهترین روانشناس کودک مراجعه کرده و در کنار آن سعی کنید به فرزند خود اطمینان دهید که هر اتفاقی بیافتد شما در کنار او هستید و حتی اگر خطایی هم از او سر بزند، هنوز هم او را دوست دارید؛ اینگونه می توانید معجزه درمان وسواس را ببینید.

درمان وسواس ترس از مرگ و بیماری

بهترین روش درمان وسواس ترس از مرگ، کنترل ذهن و مراجعه به یک روانشناس است. برا کنترل ذهن لازم است شما به خود القا کنید که قرار نیست اتفاقی رخ دهد و شما در امان هستید. بیمار می توانید به صورت تدریجی و با کاهش زمان تفکر در رابطه با این مسئله، پس از مدتی به طور کامل این تصورات را ترک کرده و وسواس را درمان کند.

بهترین روش درمان وسواس فکری بدون دارو

🔺به برنامه خواب خود نظم دهید: هر چقدر شما روز بهتری را آغاز کرده و کیفیت خوابتان بهتر باشد طبیعتا در طول روز عملکرد بهتری خواهید داشت و ذهنتان کمتر به سراغ فکر به مسائل متفرقه می رود؛ به همین خاطر توصیه می شود به ساعت خوابیدن و بیدار شدن خود نظم دهید و سعی کنید به میزان کافی بخوابید.

🔺برنامه غذایی منظمی داشته باشید: عدم خوردن غذا به میزان کافی می تواند موجب کاهش قند خون در بدن شود و این مسئله زمانی مشکل ساز خواهد شد که بدن با تنش مواجه شود. در این مواقع امکان دارد فرد به سمت تفکرات منفی رفته و حتی برای رفع استرس و دوری از افکار آزاردهنده خود، به سراغ روش های خطرناک برود. به همین خاطر پیشنهاد شده حتما در طول روز سه وعده غذایی به صورت منظم داشته باشید.

🔺سیگار را ترک کنید: مصرف سیگار و اعتیاد به نیکوتین یکی از عواملی است که می تواند حال افراد مبتلا به وسواس را بدتر کند؛ چراکه وسواس به همراه اعتیاد اغلب افراد را دچار اضطراب زیادی می کند؛ از این رو لازم است ترک سیگار را به عنوان بهترین روش درمان وسواس در خانه جدی بگیرید.

🔺ورزش را فراموش نکنید: ورزش کافی در طول هفته موجب افزایش اندورفین و مواد شیمیایی در بدن می شود و با صرف انرژی اضافه در بدن، شما از بروز رفتارهای وسواسی دور می کند. برای استفاده از این روش درمانی بهتر است حتما 3 تا 5 روز در هفته به مدت 1 تا 2 ساعت ورزش کنید.

🔺در مصرف کافئین زیاده روی نکنید: مصرف کافئین زیاد یکی از عوامل موثر در ایجاد استرس افراد است که در صورت عادت به آن، می تواند سطح انرژی را پایین بیاورد. پس کاهش و در نهایت ترک کافئین می تواند یکی از روش های درمان خانگی وسواس فکری باشد.

«لازم به ذکر است، تمامی این موارد می‌توانند برای درمان خانگی وسواس فکری کودکان نیز موثر واقع شوند.»

درمان وسواس فکری در طب سنتی

درمان بیماری های متعدد جسمی و روانی با استفاده از گیاهان دارویی، از زمان های بسیار قدیم رواج زیادی داشته و حتی بسیاری از این گیاهان همچون گل بنفشه، فرنجمشک، لیمو، گل ختمی، افتیمون و ریواس برای درمان OCD مورد استفاده قرار می گرفتند. با شناخت این گیاهان می توانید در مواقع بروز مشکل خفیف، خودتان برای درمان OCD اقدام کنید.

کاسنی: عرق کاسنی یکی از موثرترین گیاهان برای درمان وسواس در خانه است که خوردن عرق آن توسط پزشکان طب سنتی پیشنهاد شده است. شما می توانید یک یا نهایت دوبار در روز عرق کاسنی بنوشید.

دارچین: امروزه فایده چای دارچین بر رفع وسواس ثابت شده و شما می توانید برای درمان این مشکل چند قطعه چوب دارچین را درون قوری انداخته و بعد از اضافه کردن یک لیوان آب به آن، قوری را در معرض حرارت غیر مستقیم گاز قرار دهید. چای شما بعد از 5 تا 7 دقیقه آماده است.

گل گاو زبان: اگر به دنبال دمنوش برای درمان وسواس مقایسه هستید گل گاو زبان انتخاب مناسبی است. شما می توانید چای گل گاو زبان را نیز مانند دارچین دم کنید و بنوشید. این گیاه در درمان وسواس و اضطراب معجزه می کند.

عوارض عدم درمان وسواس فکری

به طور معمول اختلال وسواس فکری می تواند زندگی شما را مختل کند و فرصت ادامه زندگی به صورت عادی را از شما بگیرد. عدم درمان این مشکل بعد از مدتی حاد شدن وسواس را به دنبال داشته و می تواند کاملا شما را از زندگی معمولی دور کند. به طور کل عدم درمان وسواس فکری در زمان درست می تواند عوارض زیر را به دنبال داشته باشد.

• کاهش کیفیت زندگی
• پرخاشگری و کینه ورزی
• ابتلا به بیماری های جسمی
• نفرت از خود و رفتارهای خود
• ابتلا به افسردگی و اضطراب
• حواس پرتی و عدم داشتن تمرکز
• عدم انجام کاری مفید در طول روز
• بی حوصلگی و خستگی ذهنی بی دلیل
• عدم علاقه نسبت به جمع و ارتباط اجتماعی به دیگران

لازم به ذکر است افرادی که تجربه درمان وسواس فکری را دارند، می دانند که بعد از پایان دوره درمان، کیفیت زندگی بالا رفته و این مسئله چقدر بر روی حال بهتر و ارتباط اجتماعی کارآمد تر تاثیر داشته است. همچنین احتمال ابتلا به بیماری های جسمی نیز بسیار کاهش پیدا خواهد کرد.

چه زمان به دکتر مراجعه کنیم؟

وسواس مشکلی است که می تواند بعد از مدتی شما را به شدت درگیر و حتی در روند کار و زندگی شما وقفه ایجاد کند. در صورتی این اختلال در کمتر از 6 ماه درمان نشده، شدت وسواس زیاد شود و این مسئله موجب وقفه در فعالیت های روزمره شما گردد، مراجعه به یک روانشناس ضروری خواهد بود.

حرف آخر

در این مقاله تلاش کردیم شما را با روش های درمان وسواس آشنا کرده و به طور مفصل در رابطه با علائم و عوارض این اختلال در افراد صحبت کنیم. در صورتی که ابهام یا سوالی در این باره در ذهنتان باقی مانده و به دنبال بهترین روانشناس در تهران هستید، می توانید لیست بهترین روانشناسان را در سایت ما مشاهده کنید؛ در غیر این صورت سوال خود را در قسمت دیدگاه ها با ما در میان گذاشته و یا با مشاوران ما در مجموعه دکتر گویا تماس بگیرید و از مشاوره رایگان برخوردار شوید.