کما یا حالت اغما چیست؟
آیا درمان و بهبودی از کما ممکن است؟
کما نوعی بیهوشی است که طی آن فرد هوشیاری خود را تا حد زیادی از دست داده و نمی‌تواند به محرک‌های بیرونی پاسخ دهد. طی این نوع بیهوشی که به آن حالت اغما نیز گفته می‌شود، علائم حیاتی فرد کاهش پیدا کرده و این مسئله می‌تواند به دلایل متعددی همچون آسیب به مغز، سکته مغزی و دیگر عوامل باشد. در صورتی که یکی از اطرافیان این حالت را تجربه کرد، لازم است در خصوص این مسئله با بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران در ارتباط باشید. در ادامه مقاله بیشتر در رابطه با این نوع بیهوشی صحبت خواهیم کرد.
کما چیست؟
زمانی که بیمار وارد کما (coma) می‌شود، فعالیت‌های مغزی او کاهش پیدا کرده و مانند فردی است که به خواب عمیقی فرو می‌رود، اما از خواب بیدار نمی‌شود. اگر این سوال ذهن شما نیز درگیر کرده که تفاوت کما و اغما چیست باید گفت، این دو تفاوت چندانی ندارند و در هر دو حالت، فرد زنده است، اما هوشیاری او کاهش پیدا کرده و نمی‌تواند واکنش یا فعالیتی داشته باشد. همچنین بیمار ممکن است صداها را بشنود اما نتتواند به آنها پاسخی دهد.
لازم به ذکر است بیمار در حالت اغما نفس میکشد، اما رفلاکس‌هایی همچون بلعیدن یا سرفه را بسیار کم تجربه می‌کند. برخی از افراد ممکن است تنها چند روز برخی چند هفته یا چند سال در این حالت قرار بگیرند. بسیاری نیز پس از مدتی به حداقل هوشیاری و یا حالت نباتی می‌رسند.
معرفی انواع مختلف کما
انواع کما یا اغما به ۶ دسته تقسیم می‌شود:
ورود به کما و مرگ مغزی
در صورتی که به مغز صدمه وارد شده و این آسیب به صورت طولانی مدت باقی بماند، امکان برگشت عملکرد مغز وجود ندارد. در این مواقع فعالیت مغز متوقف شده و فرد در حالت مرگ مغزی قرار می‌گیرد.
القاء پزشکی
القاء پزشکی که در بخش مراقبت‌های ویژه صورت می‌گیرد، به دلیل محافظت و مراقبت از مغز برای جلوگیری از مرگ مغزی انجام خواهد شد. بعد از این روش، بیمار وارد بیهوشی موقتی شده و با مصرف داروهای بیهوشی، از مرگ مغزی فاصله می‌گیرد. در این مواقع بیمار به طور کامل باید تحت مراقبت قرار گیرد.
سندرم قفل‌شدگی در کما
یکی از بیماری‌های نادری که در حوزه مغز و اعصاب وجود دارد فلج شدن کامل عضلات چشم است، که در صورت ابتلا به آن، بیمار کاملاً سالم و هوشیار خواهد بود، اما عضلات چشم فلج می‌شوند و گویا فرد به کما رفته است.
انسفالوپاتی سمی متابولیکی
انسفالوپاتی یک اختلال مغزی است که طی آن فرد دچار گیجی شده و کلماتی را به صورت نامفهوم تکرار می‌کند. در این اختلال فرد به بیماری‌های سیستمی، نارسایی اعضای بدن و عفونت دچار خواهد شد.
کما و آسیب‌دیدگی آنوکسیک مغزی
زمانی که اکسیژن به مغز به میزان کافی نمی‌رسد و یا سطح اکسیژن پایان می‌یابد، فرد وارد کما می‌شود. این مسئله به دلیل عدم اکسیژن رسانی به مغز بوده و حتی می‌تواند موجب مرگ مغزی چند دقیقه‌ای شود. عواملی چون مسمومیت، ضربه به سر، حمله قلبی و مصرف مواد مخدر نیز می‌توانند موجب آسیب دیدگی به آنوکسیک مغزی خواهند شد.
حالت زندگی نباتی پایدار به دلیل اغما
زمانی که فرد وارد بیهوشی شدید شده، نتواند حرکت کند و نسبت به محیط اطراف آگاهی خود را از دست بدهد، گویا وارد زندگی نباتی پایدار شده است. در این مواقع مغز بیدار است و گردش خون، تنفس و سیکل خواب صورت می‌گیرد؛ اما فرد دچار مرگ مغزی نشده و عملکرد به خصوصی نیز ندارد.
علائم ورود به کما چیست؟
در جواب این سوال که حالت کما چگونه است، باید گفت، کما یک حالت اورژانسی است که واکنش سریع در هنگام مواجهه با آن، می‌تواند جان فرد را نجات داده و عوامل تهدید کننده حیات را، از بیمار دور کند. به عنوان مثال افرادی که دچار دیابت هستند، ممکن است به صورت تصادفی بیش از حد انسولین مصرف کنند.
این مسئله پایین آمدن بیش از حد سطح قند خون را به دنبال خواهد داشت و در نهایت موجب کما شده و جان فرد را تهدید می‌کند؛ از این رو واکنش سریع اطرافیان بسیار اهمیت دارد. شما می‌توانید با اطلاع از علائم این نوع بیهوشی، سریعا حالت اغما را تشخیص داده و پرسنل پزشکی را خبر کنید. برخی از اصلی‌ترین نشانه‌های ورود به کمت عبارتند از:
- عدم پاسخگویی به محرک‌های بیرونی
- واکنش نشان ندادن نسبت به درد و حرکات
- بسته بودن کامل چشم
- تنفس نامنظم
لازم به ذکر است در صورت بهبود بیمار، علائم بیرون آمدن از کما دیده خواهد شد؛ علائمی همچون تکان خوردن قسمتی از بدن، باز شدن چشم در حالت کما، تغییر در نحوه تنفس و… که نشانه های بیرون آمدن از کما نی نی سایت نیز، بیشتر به این موارد اشاره شده است. همچنین این نشانه‌ها می‌توانند جز مراحل خروج از کما نیز باشد.
علت رفتن به کما چیست؟
بیماری‌های به خصوصی وجود دارند که ممکن است فرد را دچار حالت کما کرده و موجب مرگ مغزی شوند، همچون:
تشنج و رفتن به کما
تشنج یکی از عواملی است که ممکن است فرد را به حالت اغما ببرد.
ورود به اغما به علت مواجهه با سموم
ورود سمومی همچون سرب و یا مونوکسید کربن به بدن، موجب آسیب دیدن مغز و در نهایت ورود به حالت اغما می‌شود.
عفونت ها
مننژیت مغزی یا انسفالیت از جمله عواملی هستند که موجب تورم بافت‌های نزدیک به مغز، نخاع و خود مغز می‌شوند. برخی مواقع نیز ممکن است آسیب به مغز را به دنبال داشته باشند.
سکته مغزی و کما
در صورتی که خونرسانی به مغز به دلیل سکته مغزی به درستی صورت نگیرد و پارگی، انسداد یا ترکیدن عروق خونی رخ دهد، احتمال ورود به حالت کما وجود دارد.
تومورهای مغزی
در صورتی که تومورهایی در ساقه یا مغز به وجود بیاید ممکن است فرد بیهوش شود.
دیابت یا کما دیابتی
سطح قند خون باید در حالت متوسط قرار بگیرد و پایین یا بالا بودن بیش از اندازه آن ممکن است فرد را وارد کما دیابتی کند.
حالت اغما به علت آسیب دیدگی مغزی
برخی مواقع ممکن است فرد به دلیل تصادف و یا عوامل متعددی در قسمتی از سر دچار ضربه شده و در نهایت به مغز آسیب وارد شود که این مسئله موجب ورود به حالت اغما می‌شود.
نرسیدن اکسیژن به مغز
در صورتی که اکسیژن به مغز نرسد و این مسئله به دلیل غرق شدن یا حمله قلبی باشد، فرد ممکن است مدتی هوشیاری خود را از دست بدهد.
رفتن به کما با مصرف مواد مخدر و الکل
مصرف الکل و مواد مخدر بیش از اندازه نیز ممکن است موجب بیهوشی موقت فرد شود.
تفاوت مرگ مغزی با کما چیست؟
تفاوت بین حالت اغما و کما کاملا محسوس است و ساده‌ترین تفاوتی که می‌توان از این دو حالت ارائه داد آن است که در حالت کما امکان افزایش سطح هوشیاری و یا حرکات غیر ارادی وجود دارد و ممکن است بیمار پس از گذشت مدتی به زندگی بازگردد. درست است که فرد نمی‌تواند حرکات ارادی داشته باشد؛ اما متوجه محرکات اطراف هست.
در مرگ مغزی اما، متاسفانه به طور کامل تمامی یا بخشی از بافت مغز تخریب شده و این مسئله غیر قابل بازگشت خواهد بود. طی این حالت بیمار می‌تواند نفس بکشد، اما تنها با کمک دستگاه و تنفس او به صورت مستقل نیست. متاسفانه این مشکل قابل درمان نبوده و در صورتی که دستگاه‌ها قطع شود بیماری از دست خواهد رفت.
عوارض جانبی کما
بیمارانی که به کما می‌روند برای جلوگیری از آسیب‌های ثانویه تحت مراقبت قرار خواهند گرفت اما با این حال ممکن است عوارضی همچون موارد زیر فرد را درگیر خود کند.
- ابتلا به ذات الریه به دلیل عدم کنترل ترشحات تنفسی
- ابتلا به زخم فشاری و زخم بستر
- بی‌اختیاری روده و مثانه
آزمایشات تشخیص کما
قبل از آنکه پزشک از آزمایشات تشخیص کما کمک بگیرد، نخست از اطرافیان بیمار در رابطه با نشانه‌ها و حرکات شخص، قبل و بعد از ورود به حالت اغما، سوال خواهد پرسید. به طور کلی پزشک در رابطه با موارد زیر با همراهان اعضای خانواده و دوستان بیمار صحبت خواهد کرد.
- آیا در چند وقت اخیر تغییراتی در رفتار یا سلامت بیمار دیده شده است؟
- آیا فرد تاکنون دچار از دست دادن هوشیاری شده است یا خیر؟
- آیا در سوابق پزشکی بیمار، بیماری‌هایی چون حملات ایسمیک گذرا و یا سکته مغزی دیده می‌شود؟
- بیمار در چند وقت اخیر چه مواد مخدر و داروهایی را با تجویز پزشک و بدون تجویز مصرف کرده است؟
- آیا فرد در چند وقت اخیر سابقه ورود به اغما و یا ضربه به سر، سردرد و استفراغ را تجربه کرده است یا خیر؟
- قبل از بیهوشی، بیمار چه حالتی داشته و چه علائمی در او مشاهده شده است؟
- در آخر نیز در رابطه با جزئیات از هوش رفتن و چگونگی حالت فرد، از افرادی که شاهد ماجرا بودند پرسیده خواهد شد.
بعد از اطلاع از این موارد روش‌های زیر برای تشخیص کما به کار گرفته خواهند شد.
تشخیص کما با معاینه بالینی
طی این روش پزشک تلاش می‌کند واکنش‌های فرد را نسبت به محرک‌های دردناک، تنفس بیمار، حالت چشم و قطر مردمک چشم بررسی کند. همچنین برای تشخیص آسیب به مغز و یا ضربه به سر نقاط مختلف بدن بیمار بررسی شده و آثار هر گونه ضربه و کبودی به طور دقیق بررسی خواهد شد.
همچنین برای آنکه سطح هوشیاری بیمار مشخص شود تمام حرکات، صداها، باز و بسته شدن چشم، حرکات غیر ارادی و دیگر نشانه‌هایی که در بیمار بروز می‌کند کنترل خواهد شد و حتی ممکن است از روش‌هایی همچون ریختن آب گرم یا سرد در گوش، فشار به فک، فشار به بستر ناخن یا بلند صحبت کردن برای تعیین سطح هوشیاری و مشاهده واکنش بیمار استفاده شود.
اسکن‌های مغزی برای شناسایی حالت کما
در صورتی که به مغز بیمار آسیب وارد شده باشد، می‌توان با انجام آزمایشات تصویری، همچون اسکن توموگرافی مغز یا همون سیتی اسکن، الکتروانسفالوگرافی و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا همان ام آر آی، کما را تشخیص داد.
تست های آزمایشگاهی برای تشخیص اغما
برای تشخیص احتمالاتی همچون مسمومیت با مونوکسید کربن، مصرف بیش از اندازه مواد مخدر یا الکل، بررسی عملکرد کلی تیروئید، کبد، الکترولیت، گلوکز و یا شمارش خون از تست‌های آزمایشگاهی کمک گرفته می‌شود. برخی مواقع نیز برای پی بردن به عفونت، پزشک از روش ضربه نخاعی استفاده خواهد کرد؛ به این گونه که یک سوزن را وارد کانال ستون فقرات کرده، مقداری از مایع موجودات را بیرون کشیده و مورد آزمایش قرار می‌دهد.
الکتروانسفالوگرافی (ای ای جی)
الکتروانسفالوگرافی به پزشک کمک می‌کند فعالیت‌های مغزی را بررسی کرده و با وصل کردن الکترودهای کوچک به سر، جریان‌های الکتریکی و پالس‌های مغز را بررسی کند. این روش زمانی کاربرد دارد که پزشک احتمال می‌دهد دلیل اغما، تشنج باشد.
اسکن توموگرافی مغز (سی تی اسکن)
طی این روش از اشعه ایکس برای عکسبرداری از جزئیات مغز، پی بردن به تومورها، هموراژ مغزی، سکته مغزی و دیگر بیماری‌ها استفاده خواهد شد و می‌توان با به کارگیری آن، به علت ورود به کما پی برد.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی)
در این روش از امواج مغناطیسی و رادیویی استفاده می‌شود تا بتوان بافت‌های مغز را مشاهده کرده و احتمال وجود بیماری، سکته‌های ایسمیک، هموراژ‌های مغزی و غیره را بررسی کرد. اغلب از این روش برای مشاهده ساقه مغز و ساختار عمیق مغزی کمک گرفته خواهد شد.
تشخیص حالت کما با روش شفاهی
لازم به ذکر است یک روش شفاهی برای ارزیابی وضعیت بیمار نیز وجود دارد که طی آن، به واکنش‌های بیمار نمره داده می‌شود.
- باز شدن چشم در حالت کما ۴ امتیاز و عدم باز کردن چشم ۱ امتیاز خواهد داشت.
- در صورتی که بیمار بتواند به دستورات واکنش نشان بدهد و حرکات داوطلبانه داشته باشد ۶ امتیاز و اگر نتواند ۱ امتیاز می‌گیرد.
- اگر بیمار بتواند پاسخ شفاهی به دستورات بدهد ۵ امتیاز و اگر نتواند ۱ امتیاز خواهد داشت.
متاسفانه اکثر افرادی که وارد کما می‌شوند نمره کمتر از ۸ دریافت می‌کنند که این مسئله، نمایانگر آسیب جدی به مغز است. به طور کل، در افرادی که امتیاز بالای ۸ دریافت می‌کنند، احتمال بهبودی بیشتری دیده می‌شود.
مراقبت و پیشگیری از آسیب‌های ناشی از کما چگونه انجام می‌شود؟
از آنجایی که ممکن است تشخیص این نوع بیهوشی و حالت اغما مدت زیادی طول بکشد، لازم است پزشک مغز و اعصاب مراقبت‌های خاصی را برای پیشگیری از آسیب‌های ناشی از کما در نظر بگیرد. مراقبت‌هایی از جمله:
- استفاده از ماسک اکسیژن
- کاتتریزاسیون مثانه
- تامین گلوکز داخل وریدی
- کمک گرفتن از یک دستگاه تنفس
- پمپاژ معده در صورت مسمومیت بیمار
- بررسی مداوم فشار خون، نبض و تنفس فرد
- یک خط داخل وریدی برای تهیه دارو و مایعات
- تجویز پادزهر در صورت مصرف بیش از اندازه دارو
درمان کما ممکن است؟
لازم است گفته شود کما از شدت به خصوصی برخوردار بوده و احتمال درمان و برگشت بیمار بستگی به شدت و علت این نوع بیهوشی دارد. زمانی که فرد در حالت اغما قرار می‌گیرد، در بخش مراقبت‌های ویژه، از او مراقبت خواهد شد و از روش‌هایی همچون موارد زیر برای درمان او استفاده می‌شود.
- تجویز داروهای به خصوص در وریدی در صورت مصرف بیش از اندازه هروئین
- انجام جراحی در مواقع خونریزی و لخته شدن خون در مغز و یا دیگر مواقع
- تجویز آنتی بیوتیک برای درمان عفونت بیمار
- داروی گلوکز داخل وریدی برای هیپوگلیسمی
لازم به ذکر است، مراقبت‌های دیگری از جمله تمرینات مفاصل و انجام حرکات منظم برای جلوگیری از سفت شدن مفاصل و ابتلا به زخم بستر نیز توسط کادر درمان، انجام خواهد شد. طی این مدت کارکنان بخش مراقبت‌های ویژه، تغذیه بیمار را نیز تامین خواهند کرد. در این مواقع ممکن است حرکات غیرارادی در کما از بیمار دیده شود. شاید برایتان جالب باشد در چند سال اخیر روش نوینی برای بروز حرکات و نشانه‌های خروج از کما مورد آزمایش قرار گرفته که روند بهبود فرد از کما را سرعت بخشیده است.
طی این روش از یک دستگاه به خصوص برای فرستادن امواج مافوق صوت به بافت‌های مغز و تحریک آنها مورد استفاده قرار گرفته است و نورون‌ها در مغز شبیه سازی می‌شوند. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که همیشه امیدی برای بهبود فرد وجود دارد؛ چراکه بسیاری از بیماران بعد از چندین سال بهبودی خود را به دست می‌آورند؛ به عنوان مثال بیشترین مدت زمان کما برای یک خانم اماراتی ثبت شده که بعد از ۲۷ سال بهبود پیدا کرده است.
کما چقدر طول میکشد؟
به طور متوسط کما اغلب 1 تا 4 هفته طول میکشد و بعد از گذشت این مدت، بیمار به مرور هوشیاری خود را به دست آورده و کم کم بهبود پیدا می‌کند. در برخی مواقع نیز ممکن است فرد بعد از گذشت چند هفته از حالت کما به حالت نباتی که حداقل بیهوشی است، برسد. به طور کلی مدت زمان باقی ماندن فرد در حالت کما به شدت و علت ورود فرد به کما بستگی دارد.
احتمال برگشت از کما چقدر است؟
اغلب این حالت بیش از چند هفته طول نمی‌کشد و در اغلب مواقع بهبودی در چند هفته اول رخ می‌دهد. در صورتی که بیمار بیش از یک سال بیهوش باشد، احتمال خارج شدن از کما کاهش پیدا کرده و به احتمال زیاد فرد وارد حالت نباتی پایدار می‌شود. همچنین طی مدتی که فرد در حالت اغما قرار دارد، اقدامات درمانی و اورژانسی متعددی برای درمان بیماری انجام خواهد شد که این اقدامات در صورت موثر بودن، احتمال بهبودی را افزایش خواهند داد.
حرکات غیر ارادی در کما
حرکات افرادی که در کما هستن اغلب غیر ارادی بوده و مستقل از تحرکات بیرونی بروز می‌کند. این حرکات تصادفی بوده و بیمار بدون خواست و یا کنترل آنها، این تحرکات را خواهد داشت. در این حالت، واکنش‌های بیمار در نتیجه محرک‌های شدید بوده و در صورتی که صدای بلندی از اطراف شنیده شود، ممکن است بیمار واکنش تعجب از خود بروز دهد؛ اما اگر به صورت عادی یکی از انگشتان خود را جلوی چشم او تکان دهید، بیمار متوجه آن نشده و انگشت شما را دنبال نخواهد کرد.
همانطور که در مقاله حرکات غیر ارادی در کما نی نی سایت نیز اشاره شده، بیمار در حالت کما توانایی خود در کنترل ادرار و مدفوع را از دست می‌دهد و به هیچ گونه دستور کتبی و شفاهی پاسخی نمی‌دهد. همچنین در صورتی که صدایی همچون غر غر از افراد در حالت کما شنیدید، می‌توانید آن را صدای ابتدایی و غیر ارادی بدانید.
مراحل خروج از کما
شاید شما نیز به طور خلاصه با دیدن فیلم و یا خواندن مطالب مختلف با مراحل خروج از کما آشنا باشید. به طور کلی اصلی‌ترین مراحل و نشانه های خروج از کما به عبارت زیر است.
- حرکت دادن گردن
- تحرک انگشت اشاره
- باز و بسته شدن چشم
- حرکت کردن انگشتان پا
- سرگیجه بعد از باز کردن چشم و حرکت دادن گردن
بهبودی از کما چطور ممکن است؟
اغلب حالت اغما چند هفته طول میکشد که طی این مدت ممکن است بیمار، بیدار شده و سلامتی خود را به دست بیاورد و یا به حالت حداقل هوشیاری یا همان زندگی نباتی برسد. برخی از افراد نیز ممکن است تا سال‌ها بهبود پیدا نکنند و یا در صورت بهبود نخست کمی آشفته و گیج باشند. در صورتی که بیمار علائمی چون مکالمه گیج کننده، باز شدن خود به خود چشم‌ها و پلک زدن را تجربه کند، در سطح هوشیاری ۴ در کما قرار دارد.
برخی از بیماران که شدت کما آنها کمتر است، بعد از بیدار شدن، بهبودی کامل پیدا کرده و عوارض اغما در آنها کمتر دیده خواهد شد. برخی نیز ممکن است بعد از بهبودی به دوره‌های توانبخشی، کار درمانی، فیزیوتراپی یا ارزیابی روانشناختی نیاز پیدا کنند. متاسفانه باید گفت، بسیاری از بیماران به دلیل صدمات زیادی که به آنها تحمیل شده، ممکن است تا آخر عمر نیاز به مراقبت داشته باشند.
به طور کلی در جواب این سوال که آیا بهبودی از کما ممکن است یا خیر، باید گفت شانس بیمار برای بهبودی به سن او، میزان آسیب مغزی و مدت زمانی که در حالت اغما بوده، بستگی خواهد داشت. همچنین اگر می‌خواهید بدانید حالت اغما چقدر طول میکشد و یا کسانی که در کما هستند چه می‌بینند، باید گفت، این مسئله قابل پیش‌بینی و یا حدس نیست، اما شما می‌توانید برای کاهش استرس و نگرانی خود، در این باره با پزشک مغز و اعصاب صحبت کنید. در صورتی که پزشکی را در این حوزه نمی‌شناسید با ما تماس گرفته و از مشاوره رایگان برخوردار شوید.
ما چگونه می‌توانیم از شیوه‌های بهبود و درمان کما استفاده کنیم؟
از آنجایی که بسیاری از افراد در حالت اغما می‌توانند فعالیت‌های اطراف را حس کرده و آنها را به خاطر داشته باشند (برای تمامی افراد صدق نمی‌کند و برخی از افراد ممکن است چیزی حس نکرده و به خاطر نداشته باشند)، شما می‌توانید هنگام ملاقات با فرد بیمار، اقداماتی را انجام دهید تا به بهبود حال او کمک کنید.
- هنگام ملاقات با بیمار، خودتان را معرفی کنید.
- برای بهبود حال بیمار می‌توانید موسیقی مورد علاقه او را پخش کرده، دست او را بگیرید و یا مقداری گل در اتاق او بگذارید؛ چراکه طبق تحقیقات انجام شده بسیاری از بیماران در حالت اغما، حواس بینایی، بویایی، لامسه و شنوایی خود را از دست نمی‌دهند.
- حرف زدن با بیمار در کما بسیار مهم است. برخی از بیماران در حالت بیهوشی مسائلی که تعریف می‌کنید را می‌شنوند؛ از این رو حواستان به صحبت‌های خود باشد و در رابطه با مسائل ناراحت کننده صحبت نکنید.
- برخی از بیماران گریه در کما را تجربه می‌کنند که این مسئله می‌تواند به دلیل ناراحتی آنها از بابت عدم پاسخگویی به شما باشد. در این مواقع می‌توانید کنار آنها نشسته و با نوازش دست بیمار، به او آرامش بدهید.
سخن آخر
در این مقاله تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در رابطه با کما یا حالت اغما با شما در میان بگذاریم. لازم به ذکر است در صورتی که یکی از عزیزان شما در این حالت قرار دارد، ضرورت دارد همواره با یک پزشک مغز و اعصاب در ارتباط باشید و اگر پزشکی را در این حوزه نمی‌شناسید می‌توانید لیست بهترین متخصصان را در سایت دکتر گویا مشاهده کنید. همچنین در صورت که سوالی ذهن شما درگیر کرده می‌توانید در قسمت دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.
