تاثیر ورزش بر اعتیاد
چند روز بعد از ترک اعتیاد ورزش را شروع کنیم؟
تاثیر ورزش بر اعتیاد مسئلهای است که همواره مورد توجه روانشناسان و متخصصان فعال در حوزه سلامت روان بوده است که امروزه نتایج نسبتا دقیقی در رابطه با آن وجود دارد. تقریبا همه متخصصان فعال در بهترین کلینیک ترک اعتیاد در تهران بر این باورند افرادی که به صورت روزانه و منظم ورزش میکنند، کمتر دچار اعتیاد شده و انگیزه بیشتری برای ادامه زندگی و اهمیت به سلامت جسمانی و روانی خود دارند. ورزش شما را از استرس دور کرده و با افزایش ترشح هورمونهای شادی موجب اعتماد به نفس بیشتر شده و در نهایت میل به مصرف مواد اعتیادآور را کاهش میدهد. در ادامه بیشتر در این باره صحبت خواهیم کرد. با دکتر گویا همراه باشید.
تاثیر ورزش بر اعتیاد چگونه است؟
تاثیری که ورزش بر ترک و یا پیشگیری از اعتیاد دارد، شاید با هیچ چیز دیگری جایگزین نشود. ورزش نه تنها میزان هورمونهای شادی را افزایش داده و موجب لذت بیشتر از زندگی میشود، بلکه استرس و تنشی را که افراد را به سمت اعتیاد هدایت میکند را در غالب ورزش از بدن دور خواهد کرد.
قطعا تعجب میکنید اگر بگوییم، از آنجایی که ورزش بر نقاط مختلف مغز تاثیر میگذارد، میتواند همان تاثیری را که مواد اعتیادآور بر روی مغز داشته باشند را بر مغز پیاده کند؛ اما در اغلب مواقع، اعتیادی که مواد مخدر ایجاد میکنند را به دنبال نخواهد داشت.
کاهش آسیب های ناشی از اعتیاد با ورزش کردن
در صورتی که بیمار همزمان با روشهای درمانی اعتیاد، شروع به ورزش کرده و به صورت مستمر و منظم، ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهد، نتایج مثبت زیادی در این زمینه حاصل خواهد شد. نتایجی همچون:
- افزایش قانون پذیری
- کاهش احتمال بروز جرم و جنایت
- بهبود وضع روانی، روحی و ظاهری
- افزایش تعاملات اجتماعی و جامعه پذیری
- کاهش احتمال هنجارشکنی اجتماعی
ورزش چگونه به ترک اعتیاد کمک می کند؟
به طور قطع فایده ورزش بر اعتیاد امری انکار ناپذیر و قطعی است و این روش میتواند به شما در درمان و پیشگیری از اعتیاد کمک کند؛ اما سوال اینجاست که تحقیق درباره تاثیر ورزش بر اعتیاد چه میگوید؟
1) کاهش استرس و اضطراب
شاید تاکنون آماری در رابطه با درگیری نوجوانان با اعتیاد دیده باشید. به طور کلی طی دوران نوجوانی میزان استرس و اضطراب افزایش پیدا کرده و بسیاری از نوجوانان برای رفع آن، بهترین راه حل را مصرف مواد مخدر میدانند؛ اما اینگونه نیست. ورزش میتواند راه حل درمانی خوبی برای رفع استرس و تنشهای دوران نوجوانی و ترک اعتیاد باشد.
2) افزایش کیفیت خواب
احتمالا اگر دلیل رفتن به سمت مواد را از بسیاری معتادان بپرسید، مشکلات و اختلالات خواب را دلیل اعتیاد خود میدانند. بسیاری از افراد معتقدند مصرف مواد میتواند بهبود کیفیت خواب را به دنبال داشته باشد؛ اما آیا این مسئله حقیقت دارد؟ در جواب باید بگوییم بله، مصرف برخی مواد مخدر در چند روز نخست، میتواند خواب راحتی را به دنبال داشته باشد، اما این خواب راحت بیش از چند روز دوام نخواهد داشت. شما میتوانید به جای سیگار، الکل و یا مواد مخدر برای داشتن خوابی راحت، ورزش کرده و تاثیر آن بر درمان اعتیاد را پس از مدت زمانی کوتاه مشاهده کنید.
3) بهبود سلامت عمومی بدن
زمانی که شما با اعتیاد رو به رو میشوید، سلامت عمومی شما در خطر افتاده و بدن دچار ضعف میشود. در این صورت انرژی کاهش پیدا کرده، سطح درد بالا رفته و خواب دچار اختلال میشود که با انجام ورزش روزانه سطح سلامت بدن افزایش پیدا کرده و تاثیر ورزش و اعتیاد خود را نشان خواهد داد.
4) افزایش ترشح هورمون شادی
شاید جالب باشد بدانید در هنگام ورزش برای ترک مواد مخدر، میزان ترشح هورمون اندورفین و دوپامین افزایش پیدا کرده و از آنجایی که با کاهش اضطراب و استرس همراه خواهد بود، موجب افزایش احساس شادی شده و در نهایت میل به مصرف مواد مخدر را کاهش میدهد. به همین خاطر است که توصیه میشود طی دوران نوجوانی برای کاهش استرس و افزایش اعتماد به نفس، ورزش در برنامه روزانه قرار گیرد.
5) بالا رفتن سطح انرژی
طبیعتا ترک اعتیاد با کاهش انرژی همراه خواهد بود و میتواند خستگی زیادی را به بدن شما تحمیل کند که دلایل علمی دارد. در این زمان برای افزایش انرژی خود میتوانید ورزش کنید. شاید فکر کنید که ورزش خود انرژی زیادی آزاد میکند؛ اما باید گفت، شما بعد از ورزش به واسطه نشاطی که از افزایش هورمونهای شادی در بدن وجود دارد، احساس خستگی کمتری را تجربه خواهید کرد.
6) درگیر شدن زمان و فکر شما
بسیاری از افراد بعد از ترک اعتیاد، تایم خالی زیادی در طول روز داشته و حتی ممکن است به واسطه خالی بودن ذهن و زمان، مجددا میل به مصرف مواد پیدا کنند. در این مواقع توصیه میشود برای پر کردن زمانهای خالی روزانه و درگیر شدن ذهن، افراد از یک برنامه ورزشی منظم پیروی کرده و تاثیر ورزش بر ترک اعتیاد و درگیری فکر را تجربه کنند.
گذر از مراحل نخستین ترک اعتیاد برای بسیاری از افراد ترسناک و سخت است و کوچکترین زمان خالی میتواند فرد را تحریک به خرید و مصرف مواد کند. بسیاری از متخصصان توصیه میکنند، برای درگیری ذهن، به سراغ کلاسهای ورزشی و حتی تمرین برای شرکت در یک مسابقه ورزشی بروید.
10 مورد از بهترین ورزش ها برای درمان اعتیاد
برای ترک اعتیاد با ورزش چه باید کرد؟ سوال بسیار خوبی است. باید بگوییم هیچ ورزش مشخصی برای آنکه بگوییم تاثیر فوقالعادهای در ترک اعتیاد دارد، وجود ندارد و به طور کلی هر ورزشی که شما به آن علاقه داشته و به سراغ آن بروید، میتواند در ترک اعتیاد به شما کمک کند. به طور کلی اغلب ورزشهای زیر برای ترک اعتیاد بیشتر توصیه شده و مورد توجه قرار میگیرند:
- یوگا
- رقص
- تیراندازی
- وزنه برداری
- اسب سواری
- تنیس روی میز
- دوچرخه سواری
- پیادهروی یا دویدن
- ورزشهای زورخانهای و باستانی
- ورزشهای گروهی همچون والیبال یا بدمینتون
آیا ورزش می تواند از اعتیاد جلوگیری کند؟
مطالعات انجام شده در این حوزه همواره ثابت کردهاند که ورزش با افزایش اعتیاد به نفس و کاهش استرس میتواند تاثیر چشمگیری در جلوگیری از اعتیاد در کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان داشته باشد. ورزش یک روش سالم برای خلاصی از استرس و تنشهای دوران نوجوانی است که اجازه فوران احساسات منفی را نداده و از اعتیاد پیشگیری میکند.
به طور کلی تمرینات ورزشی افزایش اعتماد به نفس را به دنبال داشته و موجب میشود افراد و به خصوص نوجوانان تصور مثبتتری از خود داشته باشند. تجربه احساسات مثبت و تصوری درست از خود، نوجوانان را از رفتارهای اعتیادآور و پرخطر دور خواهد کرد. از سوی دیگر زمانی که شما ورزش میکنید میزان آندورفین در بدن افزایش و کورتیزول که هورمون استرس است، کاهش پیدا میکند. در این صورت میزان استرس تا حد زیادی کاهش پیدا کرده و میل به رفتارهای پرخطر و اعتیادآور نیز کم میشود.
محدودیت های ورزش برای ترک اعتیاد چیست؟
درست است که ورزش برای ترک اعتیاد همچون کاهش دهنده میل به مصرف مواد در نظر گرفته میشود؛ اما در استفاده از این روش نیز محدودیتهایی وجود دارد. در موارد بسیار نادر، گفته میشود افراد بعد از ترک اعتیاد، خود را بیش از اندازه درگیر ورزش کرده و در نهایت اعتیاد به ورزش را تجربه کردهاند. پیشنهاد میشود قبل از هر گونه اقدام و شروع ورزشهای تمرینی، با پزشک مشورت کرده و برنامه ورزشی با زمان مناسب خود را بکار بگیرید.
چه زمان بعد از ترک اعتیاد شروع به ورزش کنیم؟
همانطور که در مقاله تاثیر ورزش بر اعتیاد وبسایت ncbi.nlm.nih.gov اشاره شده، از آنجایی که عوارض و مدت درمان اعتیاد به هر یک از مواد مخدر متفاوت است، زمان شروع تمرینات ورزشی باید توسط پزشک و با توجه به دوره ترک اعتیاد و توان جسمانی بیمار مشخص شد. به طور کلی توصیه میشود در روزهای نخستین درمان، از انجام ورزشهای سنگین خودداری شود تا بیمار در روزهای آینده از ورزش زده نشود.
پس بهتر است در صورت داشتن توان جسمانی، از همان روزهای نخست، پیاده روی را آغاز کرده و به مرور سطح ورزش و فعالیتهای بدنی افزایش پیدا کند. اما اگر توانایی جسمانی کم است، توصیه شده شروع ورزش چند روزی به تاخیر بیافتد تا بیمار آمادگیهای لازم را داشته باشد.
ورزش در پیشگیری از عود اعتیاد چه نقشی دارد؟
شاید جالب باشد بدانید همواره از ورزش به عنوان روشی برای کاهش خطر عود اعتیاد یاد میشود که میتواند نتایج بهتری را بعد از ترک به دنبال داشته باشد. از سوی دیگر این روش میل شما را به مصرف مجدد مواد کاهش میدهد. به عنوان مثال، تحقیق درباره ورزش و اعتیاد به ماری جوانا نشان میدهد، این روش در کنار پیروی از یک سیستم مبتنی بر پاداش، نه درمان، نتیجه دلخواه را برای ترک اعتیاد حاصل خواهد کرد.
مصرف مواد مخدر بر کیفیت ورزش چه تاثیری دارد؟
شاید تاکنون افرادی را دیده باشید که بعد از ورود به عرصه ورزش، به اعتیاد مبتلا شده باشند. بسیاری از ورزشکاران به امید آنکه با مصرف مواد مخدر متعدد میتوانند عملکرد خود را بهبود بخشیده و زمان بیشتری را برای ورزش صرف کنند به سراغ مواد میروند و در آخر نیز اغلب به واسطه اعتیاد از ورزش فاصله میگیرند.
این افراد اغلب نمیدانند مصرف مواد بعد از ورزش چه عوارض جبران ناپذیری به دنبال دارد. به طور کلی از آنجایی که تاثیر مورفین بر عضلات جبران ناپذیر بوده و میتواند شوک به بدن را به دنبال داشته باشد، احتمال بروز سکته، آسیب به کبد و کلیه، فشار خون بالا، حمله قلبی، عصبانیت شدید یا پارانوریا و ضربان قلب نامنظم و افزایش دمای بدن بالا میرود.
آیا ورزش و سایر درمان های ترک اعتیاد باید با هم ترکیب شوند؟
مطالعات انجام شده در این حوزه نشان میدهند، در صورتی که ورزش در کنار دیگر روشهای درمانی بکار گرفته شود، تاثیر بیشتری ایفا خواهد کرد. برای آنکه افراد درگیر با اعتیاد کمتر با عوارض اعتیاد و علائم اختلالات سوء مصرف مواد مواجه شوند، بهتر است در کنار استفاده از روشهایی چون، تغذیه مناسب و مصرف غذاهای مفید برای ترک اعتیاد، روان درمانی، گروه درمانی و MAT، ورزش نیز در برنامه روزانه قرار گیرد.
البته این مسئله همواره مورد توجه بوده که میزان تاثیر ورزش بر اعتیاد به روشهای درمانی مورد استفاده و مقدار و نوع ورزشهای انجامی بستگی دارد. به طور کلی اغلب توصیه میشود در کنار ورزش، از مشاوره و روان درمانی استفاده شود تا بتوان به علت ادامه رفتارهای اعتیادآور با وجود وارد شدن آسیب به بدن پی برده و آن را درمان کرد.
کلام آخر
در این مقاله تلاش کردیم به طور کامل در رابطه با تاثیر ورزش بر اعتیاد صحبت کرده و شما را با درمان اعتیاد با ورزش آشنا کنیم. در صورتی که پس از مطالعه مقاله سوالی در این حوزه ذهن شما را به خود درگیر کرده، میتوانید طی تماس با کارشناسان ما و دریافت مشاوره رایگان، و یا بیان سوال خود در قسمت دیدگاهها، پاسخ خود را دریافت کنید.